ازن با فرمول شیمیایی O3 از سه اتم اکسیژن تشکیل شده است. در دما و فشار محیط به صورت گاز وجود دارد و دارای فراریت بالایی است. ازن دارای بویی بسیار تند و شبیه به گاز کلر می باشد.
در طبیعت ازن در اثر تخلیه ی الکتریکی ایجاد شده در زمان رعد و برق و از بهم چسبیدن یه اتم اکسیژن تشکیل می شود. در صنعت نیز با شبیه سازی این تخلیه ی الکتریکی و عبور دادن هوا یا اکسیژن از لابلای این تخلیه ی الکتریکی می توان مقادیر بالایی ازن تولید کرد. به ابن فرایند تولید ازن، Corona Discharge گفته می شود.
اختلاف پتانسیل بالای ایجاد شده توسط مدار الکتریکی باعث جدا شدن اتم های گاز اکسیژن می شود که بخشی از این اتم ها به هم پیوسته و تشکیل ازن می دهند.
به منظور افزایش راندمان تولید ازن، بهتر است که از دستگاه اکسیژن ساز استفاده شود و هوای ورودی به دستگاه ازن ژنراتور دارای غلظت بالاتری از اکسیژن باشد. همچنین می توان با استفاده از نور ماورابنفش مقادیر کمی ازن تولید کرد.
ازن گاز بسیار فراری است که دارای نیمه عمر پایینی می باشد. این گاز بلافاصله پس از تولید، در شرایط فشار و دمای محیط، تجزیه می شود، بنابراین امکان ذخیره سازی و انتقال آن مسیر نیست و بایست در محل مصرف، تولید گردد.
گاز ازن دارای قدرت اکسید کنندگی بسیار بالایی می باشد و می تواند کلیه ی میکروارگانیسم ها و ویروس ها را نابود کند. این گاز توانایی از بین بردن انواع باکتری ها، لجن ها وو بیوفیلم ها را دارد و همچنین هیچگونه محصول جانبی مضر ایجاد نمی کند. محلول آبی ازن می تواند به راحتی 99 درصد انواع باکتری ها و ویروس ها نابود کند.
ازن اکسید کننده ی بسیار قوی می باشد که 51 درصد از کلر قوی تر است و سرعت از بین بردن باکتری توسط ازن 3 برابر کلر می باشد. خاصیت میکروب زدایی ازن مربوط به توانایی این گاز در اکسید کردن مواد آلی و غشاهای باکتریایی می باشد که باعث از بین رفتن دیواره ی سلولی آن ها می شود. به خاطر این ویژگی منحصر به فرد ازن قابلیت از بین بردن میکروارگانیسم های مقاوم نظیر Giardia، E Coli، Cryptosporidium، streptococcus fecalis را دارد.
گاز ازن بسیار سمی می باشد و تنفس آن می تواند باعث آسیب به مجاری تنفسی و ریه شود. لذا رعایت نکات ایمنی حائز اهمیت زیادی می باشد.
کاربردهای ازن
برخی از کاربردهای ازن در صنایع:
تصفیه آب، بسته بندی آب معدنی، استخر شنا، تصفیه فاضلاب صنعتی، برج خنک کننده، رنگبری پساب های نساجی، مزارع پرورش ماهی، صنایع غذایی، ضدعفونی سطوح و …
مزایای ازن
1. ازن دارای قدرت اکسید کنندگی بسیار بالاتری از کلر می باشد و می تواند در زمان کوتاه تر و در محدوده ی گسترده تری از PH، با باکتری ها، ویروس ها واکنش دهد و آن ها را نابود کند.
2. با استفاده از این روش، هیچگونه ماده شیمیایی به آب اضافه نمی شود.
3. ازن می تواند محدوده ی وسیعی از مواد غیرآلی، آلی، میکروارگانیسم ها و همچنین بو و مزه ی موجود در آب را از بین ببرد.
معایب ازن
1. نیازمند هزینه ی سرمایه گذاری اولیه ی بالاتری می باشد.
2. ازن ماندگار نیست و نمی تواند برای مدت طولانی در آب باقی بماند. نیمه ی عمر ازن 20 دقیقه است و غلظت آن پس از بیست دقیقه نصف می شود.
3. میزان حلالیت ازن در آب کمتر از کلر می باشد و روش تزریق و اختلاط بایست به درستی انتخاب شود.
4. گاز ازن خطرناک و سمی است و بایست نکات ایمنی در تولید آن رعایت شود.
شرکت ایده پردازان انرژی الوند (Alvanteam) با تجربه ی بالا در زمینه ی طراحی و اجرای پروژه های ضدعفونی با ازن ژنراتور، آماده است تا نیازهای موجود در این بخش را برای کارفرمایان محترم تأمین نماید.